VLERËSIM I SISTEMIT NË TRAJTIMIN E RASTEVE TË DHUNËS NË MARRËDHËNIET

FAMILJARE

Studimi dy vjeçar “Respektimi i të drejtave të viktimave/të mbijetuarave të dhunës në familje -

Gjetje dhe Rekomandime nga monitorimi i vendimeve të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë”

(2016 -2017) bazohet në monitorimin e vendimeve gjyqësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë për çështje civile dhe penale, me objekt lëshimin e Urdhrit të Menjëhershëm të

Mbrojtjes/Urdhrit të Mbrojtjes dhe ndjekjen penale të dhunuesve që kanë ushtruar dhunë në

marrëdhëniet familjare. Nga monitorimi i vendimeve gjyqësore me këtë objekt kanë rezultuar

gjetje të rëndësishme edhe mbi përmbushjen e detyrimeve ligjore nga institucionet përgjegjëse si

Komisariatet e Policisë, gjykatat, Qendrat shëndetësore, organet e pushtetit vendor si edhe Zyrat

e Përmbarimit.

KU KONSISTON VLERA E STUDIMIT?

Së pari, gjetjet dhe rekomandimet e studimit i kanë shërbyer përmirësimit të ligjit nr.9669, datë

18.12.2006, “Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare”, i ndryshuar. Këto rekomandime kanë

konsistuar në zgjerimin e rrethit të subjekteve që gëzojnë mbrojtje nga dhuna në marrëdhëniet familjare,

një zbatim më të mirë të vendimeve gjyqësore të lëshimit të UMM/UM, përjashtimin e pajtimit të palëve

në rastet e dhunës në familje, etj.

Së dyti, nga studimi kanë rezultuar rekomandime që kërkojnë rritjen e shpejtësisë së gjykimit të çështjeve

me objekt lëshimin e UMM/UM nga gjykatat e Apelit, përfshirjen në këto urdhra mbrojtje të masës së

urdhërimit të dhunuesëve të ndjekin programe rehabilitimi, një respektim më të mirë të afateve

proceduriale sidomos në rastet e vërtetimit të UMM, referimit nga gjyqtarët në Konventën e Këshillit të

Europës Për Parandalimin dhe Luftën kundër Dhunës ndaj Grave dhe Dhunës në Familje (Konventën e

Stambollit), ratifikuar me Ligjin nr. 104/2012, datë 8.11.2012, forcimin e ndjekjes penale për dhunuesit

që ushtrojnë dhunë në marrëdhëniet familjare, etj.

Së treti, në lidhje me policinë është rekomanduar referimi i Viktimës së Dhunës në Familje pranë

institucioneve përgjegjëse për përfitimin e ndihmës ekonomike, ndihmës ligjore, psikologjike, etj si një

detyrë shumë e rëndësishme e Komisariateve të Policisë.

Së katërti, studimi rekomandon që Njësitë Vendore të përmbushin më mirë përgjegjësitë me të cilat i

ngarkon Ligji nr.9669, datë 18.12.2006,“Për masa ndaj dhunës në marrëdhëniet familjare“, i ndryshuar të

cilat lidhen jo vetëm me informimin, mbështetjen dhe referimin e rasteve në institucione të tjera

përgjegjëse por edhe me paraqitjen e kërkesave për UMM/UM siç parashikohet në ligj dhe zbatimin e

vendimeve të Gjykatës për lëshimin e UM. Njësitë për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve (NJMF-të)

rekomandohet të luajnë një rol aktiv në procesin gjyqësor të lëshimit të UMM/UM për mbrojtjen e të

miturve nga dhuna.

Së pesti, në lidhje me Qendrat Shëndetësore rekomandohet ndërhyrja e duhur nga ana e Ministrise se

Shendetesise, në mënyrë që këto Institucione të marrin përsipër përgjegjësitë e tyre ligjore duke

mundësuar që viktimat e dhunës në familje të kenë akses në shërbimet mbështetëse, mjeksore dhe

psikologjike, të pajisen me raport të posaçëm mjeksor, etj.

Së gjashti, studimi rekomandon trajnimin e vazhdueshëm të punonjësve të Zyrës së Përmbarimit Tiranë

në lidhje me ekzekutimin e vendimeve gjyqësore për viktimat e dhunës në familje.

Së shtati, profilet e viktimës dhe dhunuesit në marrëdhëniet familjare do të shërbejnë për politika sociale

që adresojnë nevojat.

Kështu, profili i “viktimës së dhunës në familje” dhe profili i “dhunuesit” (2016&2017) do të kërkojë

ngritjen e shpejtë të programeve të rehabilitimit të dhuesëve me një shpërndarje më të mirë gjeografike,

më shumë programe këshillimi për familjen, rritjen e vëmendjes ndaj programeve të edukimit të vajzave

dhe djemve, burrave dhe grave, më shumë mundësi punësimi dhe vëmendje nga pushteti vendor për

dhunuesit e papunë.

Së fundmi, gjetjet dhe rekomandimet e studimit do ti shërbejnë OJF-ve që punojnë në këtë fushë për një

advokaci të suksesshme dhe bërjen përgjegjës të autoriteteve që nuk përmbushin detyrimet me të cilat i

ngarkojnë standardet ndërkombëtare dhe legjislacioni i brendshëm.